نوشیدنی جدید ورزشکاران زیموخانه، حاوی مقادیری از کاسنی، شاتره و اسپیرولینا است. در این مقاله با توجه به جدیدترین مقالات چاپ شده در ژورنال‌های معتبر علمی، سعی داریم شما را با خواص این شات، میزان استاندارد مصرف و هشدارهای این محصول آشنا کنیم.
کاسنی Chicory
کاسنی یکی از شناخته شده ترین و مهمترین فیبرهای غذایی به شمار می رود. این گیاه حاوی مقادیر زیادی از ماده ای به نام «اینولین » است که این گیاه را به عنوان یک ماده پره بیوتیک مهم مطرح می کند. برگ ها و ریشه های این گیاه می تواند هر کدام مورد استفاده قرار بگیرد. 68 درصد ریشه این گیاه را اینولین می سازد. در ادامه به مهمترین خواص این گیاه و همچنین میزان استاندارد مصرف و علائم هشدار میپردازیم.
1.سلامت گوارش
در این مقاله کارآزمایی بالینی نشان داده شده است که مصرف روزانه 300 سی سی از عصاره ریشه کاسنی می‌تواند حرکات گوارشی را بهبود بخشیده و باعث به تاخیر افتادن بروز دیابت نوع 2 شود.
2.کنترل قند خون
وجود اینولین در کاسنی، باعث شده است تا این گیاه به عنوان یک پره‌بیوتیک شناخته و مطرح شود. بدینسان این ماده باعث رشد باکتری‌های مفید روده‌ای شده که خود باعث شکستن قندها و همچنین تولید متابولیت‌هایی جهت تنظیم قند خون م‌شوند.
3.خواص ضد التهابی
کاسنی حاوی ماده‌ای با خواص ضد التهابی به نام sesquiterpene lactones است. نشان داده شده است که این ماده احتمالا باعث ایجاد خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی در بدن می‌شود.
4.خواص ضد آرتروز
این مقاله، فاز 1 کارآزمایی بالینی با هدف بررسی اثر عصاره ریشه کاسنی بر بیماران مبتلا به آرتروز است. این بیماری، یک بیماری التهابی در مفاصل است و مفاصل زانو، لگن و سایر مفاصل را می‌تواند درگیر کند. در این پژوهش مصرف 600،1200 و 1800 میلی گرم از عصاره ریشه این گیاه به مدت یک ماه بر روی بیماران با این بیماری بررسی شده است. نتایج حاصل نشان میدهد وجود مواد ضدالتهابی می‌تواند احتمالا باعث کاهش اثرات این بیماری و بهبود علائم آن شود.
5.افزایش جذب کلسیم و افزایش استخوان‌سازی
سازمان غذا و دارو آمریکا(FDA) با انتشار مقاله‌ای، اقدام به ارائه مروری بر جدیدترین مقالات علمی با موضوع اثر کربوهیدرات‌هایی مانند اینولین بر بدن نمود. در این مقاله آمده است، کاسنی به دلیل برخورداری از اینولین می‌تواند به عنوان یکی از عوامل جذب کلسیم‌ها و افزایش استخوان‌سازی در بدن مطرح باشد.
دوز استاندارد
دوز استاندارد مصرفی این ماده، 3 تا 5 گرم است.
هشدارهای مصرف
- در صورت بارداری و یا شیردهی با مشورت پزشک مصرف شود.
- در صورتی که مشکل سنگ صفراوی دارید از مصرف این ماده خودداری بفرمایید.
- در صورت برنامه ریزی برای عمل جراحی، با مشورت پزشک، این ماده را از چند روز قبل مصرف نفرمایید.
- در صورتی که دیابت دارید، ممکن است این ماده باعث افت قند خونتان شود.
- درصورت بروز علائم حساسیت و آلرژی به این ماده، از ادامه مصرف این ماده خودداری بفرمایید.
- ممکن است دچار عوارض گوارشی از جمله نفخ شوید.
اسپیرولینا
کویرنشینان اطراف دریاچه چاد، با اینکه در اقلیمی کویری و به دور از مواد غذایی مغذی زندگی می کنند، بر خلاف انتظار، سو تغذیه ندارند و سالم تر از آنچه انتظار می رود هستند. این مشاهدات باعث شد تا دانشمندان به دنبال علت سلامت این مردم باشند. در طی مشاهدات و بررسی ها، در سالهای 1960 تا 1970، محققین متوجه شدند اهالی بومی این منطقه، به طور معمول از ماده ای سبز رنگ استفاده می کنند که امروزه آن را اسپیرولینا مینامیم.
ناسا نیز از این ماده به عنوان ((Super Food)) نام برده و گفته می شود یکی از مواد غذایی مصرفی توسط فضانواردان این سازمان است.
در ادامه به مهمترین خواص این ماده اشاره خواهیم کرد.
- خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدان
فیکوسیانین، اصلی ترین ماده موجود در اسپیرولینا بوده که باعث ایجاد رنگ خاص آن می شود. فیکوسیانین به عنوان یک ماده آنتی اکسیدان شناخته می شود. به همین دلیل اسپیرولینا را میتوان به عنوان یک مکمل درمانی برای جلوگیری از استرس اکسیداتیو استفاده نمود.
2.کاهش کلسترول
اسپیرولینا می‌تواند باعث کاهش LDL وافزایش HDL شود. این خاصیت به صورت واضح و معنادار بوده و می‌تواند به عنوان یک مکمل درمانی در بیماران با سندرم متابولیک استفاده شود.
3.کاهش فشار خون
این مقاله مروری نشان میدهد استفاده روزانه از ۱ تا ۸ گرم اسپبرولینا می‌تواند میزان فشار خون را معنادار(significant) پایین بیاورد. این خاصیت به خصوص در فشار‌های بالاتر مشهود است.
4.بهبود علائم رینیت آلرژیک
هیستامین مولکول واسط در ایجاد واکنش آلرژی و حساسیت است، به همین علت برای جلوگیری از این واکنش ها، داروهای ضد هیستامین( آنتی هیستامین) تجویز می‌شود. از معروفترین داروهای آنتی هیستامین میتوان به سیتریزین اشاره نمود.
طبق مقاله زیر، اسپیرولینا در بهبود علایم آلرژی و حساسیت از سیتریزین موثرتر می‌باشد.
5.بهبود کم خونی
کم خونی یکی از مشکلاتی است که افراد مسن و خانم ها از آن رنج می‌برند. مقالان متعدد نشان داده‌اند، استفاده از اسپیرولینا در بهبود کم‌خونی در این افراد موثر است.
6.افزایش قدرت عضلانی و کمک به افزایش تحمل ورزشکاران
استرس اکسیداتیو و تخریب عضلانی به این علت، یکی از مهمترین علل خستگی ورزشکاران، دردها و گرفتگی‌های عضلانی می‌باشد.
اسپیرولینا با خواص ضداکسیداتیو باعث جلوگیری از این واکنش‌ها شده و به همین سبب قدرت عضلانی افزایش می‌یابد.
همچنین مطالعات نشان داده‌اند اسپیرولینا باعث افزایش جذب اکسیژن در سلولهای عضلانی می‌شود.
7.کنترل قند خون
این مقاله مروری نشان داده است استفاده روزانه از اسپیرولینا به میزان 0.8 تا 8 گرم میتوان میزان قند خون را به خصوص در بیماران با دیابت نوع دو کاهش دهد.
مقدار استاندارد مصرف اسپیرولینا نیز 3 تا 10 گرم ذکر شده است.
شاه‌تره
شاه‌تره یکی دیگر از گیاهانی است که در این نوشیدنی از آن استفاده کرده‌ایم. شاه‌تره، انواع و گونه‌های بسیاری دارد که تعداد آن‌ها به 60 نوع می‌رسد. این گیاهان در مکان‌های مختلفی از جهان می‌رویند و خواص مختلفی برای آن‌ها ذکر شده است که اکنون می‌خواهیم بر اساس منابع علمی، به این خواص بپردازیم.
- خواص ضدسرطان
شاه‌تره حاوی مقادیر زیادی از مواد آنتی‌اکسیدانی است که می‌توانند خواص ضدسرطان را ایفا نمایند که این خواص باعث پیشگیری و کمک به درمان این بیماری‌ها می‌شود. از جمله این مواد می‌توانیم به فلاونوئید‌ها اشاره نماییم.
- تقویم قوای جنسی و سول‌های تولید مثلی
این مقاله، مروری است بر 35 مقاله چاپ شده در سالهای 2000تا2020 که به اثر گیاهان بر سلامت سلولهای جنسی مردانه میپردازند. طبق این مقاله و انالیز نتایج، استفاده از شاه‌تره می‌تواند باعث بهبود عملکرد و تقویت سلولهای جنسی شود.
- استفاده در داروسازی
وجود آلکالوئیدها در این گیاه، باعث شده است تا این گیاه به عنوان یکی از مواد مهم در صنعت داروسازی استفاده شود:
- استفاده در داروهای شل کننده عضلات صاف
- استفاده در داروهای محافظت کننده کبدی
- داروهای اعصاب و روان از جمله ضد افسردگی‌ها
- خواص ضدباکتریایی
- خواص ضدقارچی
- خواص آنتی‌اکسیدانی
لمون گرس
لمون گرس، یکی از گیاهان دیگری است که در این نوشیدنی استفاده شده است.
- خاصیت آنتی اکسیدانی
لمون گرس، مواد آنتی اکسیدانی متعددی دارد. این مواد سلولهای بدن را در برابر رادیکالهای آزاد محافظت می‌کنند.
- خواص آنتی بیوتیک و ضد میکروبی
پژوهش‌های آزمایشگاهی مختلف نشان میدهد که مصرف دمنوش یا عصاره‌ی لمون گرس می‌تواند بدن را در برابر میکروب‌های مختلف محافظت نماید. برای مثال یک پژوهش نشان میدهد استفاده از لمون گرس باعث از بین رفتن گونه‌ای از استرپتوکوکوس شده که باعث ایجاد بیماری‌ها در حفره دهانی می‌شود.
خواص آنتی بیوتیکی این گیاه دربرابر عفونت‌های مختلف از جمله: عفونت‌های خون، عفونت‌های پوستی، پنومونی و عفونت‌های جدی گوارشی موثر می‌باشد.
- ارتقای سلامت گوارش
دستگاه گوارش به دلایل مختلف دچار آسیب می‌شود. از جمله این آسیب‌ها، زخم معده و اثنی‌عشر ناشی از مصرف مسکن‌هایی مانند بروفن و ژلوفن است. تحقیقات نشان داده‌اند مصرف این ماده می‌تواند این آسیب‌ها را کاهش دهد.
- کاهش فشار خون
مطالعه‌ای بر روی 72 مرد با فشار خون بالا، نشان میدهد مصرف لمون گرس در برابر مصرف چای سبز، اثر بیشتری در کاهش فشار خون و ضربان قلب دارد.
- کمک به کاهش علائم سندرم قاعدگی
مصرف لمون گرس به دلیل وجود مقادیر زیاد مواد آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی، باعث کاهش علائم سندرم قاعدگی نظیر کرامپ‌های شکمی، گرگرفتگی‌ها و نفخ می‌شود.
- خواص ضد درد
استفاده از عصاره و روغن لمون گرس به عنوان یک روغن ماساژ می‌تواند دردهای عضلانی و اسکلتی را کاهش دهد. مطالعه‌ای در سال 2017 نشان میدهد استفاده موضعی از لمون گرس باعث کاهش 30تا80 درصدی درد اسکلتی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید می‌شود. این اثرات به صورت تدریجی و طی 30 روز پدید آمده است.
استفاده از لمون گرس در مقادیر معمول، عارضه‌ای خاص به همراه ندارد، اما استفاده در مقادیر بالا و روغن ها و عصاره‌های تغلیظ شده می‌تواند باعث عوارضی از جمله: گیجی، افزایش اشت‌ها و افزایش ادرار شود.
همچنین در صورتی که مبتلا به دیابت هستید، به دلیل احتمال افت قند خون برای مصرف این نوشیدنی از پزشکتان راهنمایی بخواهید.
