دوره قاعدگی(پریودی)، خونریزی واژینال است که در پایان سیکل قاعدگی رخ میدهد. هر ماه، بدن، خود را برای بارداری احتمالی آماده میکند. رحم پوشش ضخیم تری ایجاد میکند و تخمدان ها یک تخمک را آزاد میکنند که میتواند توسط اسپرم بارور شود. اگر تخمک بارور نشود، بارداری در آن چرخه اتفاق نمیافتد. عدم باروری باعث ریزش دیواره داخلی رحم و خونریزی میشود.
اکثر بانوان اولین قاعدگی خود را بین سنین 11 تا 14 سالگی تجربه میکنند. پریودها به طور منظم (معمولاً ماهانه) تا حدود 51 سالگی ادامه خواهند داشت.
به طور معمول از یک هفته قبل از قاعدگی ممکن است(و نه حتمی) که بانوان علائم جسمانی و روانی مختلفی را تجربه کنند. علائمی روانی مانند: خلق افسرده و پایین، تحریک پذیری، کلافگی، بیحالی و… و علائم جسمانی مانند درد کمر، درد شکم، درد پستان ها، پرخوری و … . این دوران به دوران پیش از قاعدگی یا PMS معروف است که در 3 فرد از 4 فرد اتفاق میافتد.
یکی از مهمترین مشکلات قاعدگی، بهداشت پایین در این دوران است. در این نوشتار برآنیم تا با استفاده از جدیدترین داده ها و مطالعات منتشر شده در مجامع علمی، اطلاعاتی را درباره بهداشت قاعدگی به مخاطبان ارائه دهیم.
نگاه به قاعدگی در دوران مختلف
انگها و استیگماها درباره قاعدگی به قرن ها قبل برمیگردد.کتب مختلف در جوامع مختلف، از دیرباز درباره قاعدگی مطالبی را ارائه دادهاند. در این منابع، قاعدگی بهعنوان «ضرر» و «نجس» و چیزی که میتواند «شراب نو را ترش کند» نامیده میشود. دههها پژوهش نادرست نیز برای از بین بردن انگی که دورهها را احاطه میکند کمک چندانی نکرد.
در سال 1920، دکتر بلا شیک نظریهای با نام «قاعدگی سمی» ارائه نمود که در ان توضیح داده میشد چگونه زنان در دوران پریود، سموم تولید مینمایند.
در دهه 1950، محققان برای آزمایش نظریه سمی، خون قاعدگی را به حیوانات تزریق کردند. این خون واقعا حیوانات را کشت. اما سالها بعد ثابت شد که مرگ ناشی از آلودگی باکتریایی در خون بوده است نه اثر سمی.
در سال 1974، محققان به این نتیجه رسیدند که هر چه مردان کمتر با زایمان و فرزندآوری درگیر شوند، دوران ناپسندی برای آنها بیشتر میشود.
در طی سالیان تمدنی بشری، بهداشت دوران قاعدگی نیز در حال تکامل بوده است.
در سال 1897، حوله لیستر توسط جانسون اختراع و تولید انبوه شد. در واقع این اختراع اولین پد بهداشتی یک بار مصرف دوران پریودی برای انسانها بود.
در سال 1929، دکتر ارل هاس اولین تامپون را اختراع کرد.
پریود در نقاط مختلف جهان
در بریتانیا، یک نظرسنجی در سال 2017 گزارش داد که از هر 7 دختر، 1 دختر می گوید که برای تامین هزینههای محافظت از قاعدگی مشکل داشته است. از هر 10 دختر، بیش از 1 نفر مجبور شده اند لباس های قاعدگی را بداهه بپوشند، زیرا نمیتوانند محصولات مناسب را تهیه کنند. مالیات تامپون در نهایت در سال 2021 در بریتانیا حذف شد.
در نپال، یک زن 21 ساله به دلیل استنشاق دود پس از روشن کردن آتش برای گرم شدن در هنگام پریودی جان خود را از دست داد. در این عمل نپالیها، دختران و زنان هندو که پریود هستند مجبور میشوند از خانه خود بیرون بروند تا زمانی که پریودی آنها تمام شود. آنها معمولا در کلبه ها یا آلونک ها میخوابند. دما میتواند در طول زمستان به یک رقم یا پایین تر کاهش یابد، اما ممکن است کلبه ها به اندازه کافی گرم یا عایق نشده باشند تا گرمای کافی را فراهم کنند.
با این حال، برخورد با این شرایط در فرهنگهای مختلف متفاوت است.
در برخی از مناطق آفریقا، شروع قاعدگی به عنوان گذری از یک مرحله از زندگی به مرحله بعدی در نظر گرفته میشود. این یک تجربه ارزشمند است. کلبهها یا خانههای خاصی برای اقامت زنان در اولین دوره قاعدگی در نظر گرفته شده است. در این مدت اعضای زن خانواده و سایر زنان به آنها ملحق میشوند.
در سال 2018، سازمان ملل متحد (سازمان ملل) گزارش داد که شرم، انگ، و اطلاعات غلطی که در دورههای مختلف وجود دارد میتواند به نگرانیهای جدی سلامت و حقوق بشر منجر شود. به همین دلیل است که آنها بهداشت قاعدگی را موضوعی اعلام کردند که بر سلامت عمومی، برابری جنسیتی و حقوق بشر تأثیر می گذارد.
بهداشت در این دوران:
بهداشت نامناسب قاعدگی باعث ایجاد مشکلات زیادی در بانوان میشود. از دست دادن خون و بافت در طول دوره میتواند منجر به عفونتهای باکتریایی شود. اگر محصولات قاعدگی در دسترس نباشند یا وسایل اولیه بهداشتی مانند آب تمیز در دسترس نباشند، این میتواند یک مشکل جدی برای سلامتی ایجاد کند.
شما میتوانید انواع مختلفی از محصولات قاعدگی را برای جذب یا جمع آوری خون در طول قاعدگی خود انتخاب کنید، از جمله نوار بهداشتی، تامپون، کاپ قاعدگی، دیسک قاعدگی و لباس زیر پریود. این نکات را هنگام استفاده از محصولات قاعدگی، علاوه بر دستورالعملهایی که با هر محصول ارائه میشود، دنبال کنید:
- قبل و بعد از استفاده از سرویس بهداشتی و قبل و بعد از استفاده از محصولات قاعدگی، دستان خود را بشویید.
- محصولات یکبار مصرف قاعدگی را به درستی دور بریزید: آنها را با دستمال توالت، دستمال کاغذی یا مواد دیگر بپیچید و سپس در سطل زباله بیندازید. محصولات قاعدگی را داخل توالت نریزید.
- نوار بهداشتی: نوار بهداشتی را هر چند ساعت یکبار تعویض کنید، مهم نیست که مقدار خونریزی چقدر کم باشد و اگر پریودتان سنگین است، آنها را بیشتر عوض کنید.
- تامپون: هر 4 تا 8 ساعت یکبار تامپونها را عوض کنید. یک تامپون را بیش از 8 ساعت در یک زمان نپوشید.
- از تامپون با کمترین جذب مورد نیاز استفاده کنید. اگر بتوانید یک تامپون را تا 8 ساعت بدون تغییر بپوشید، جذب آن ممکن است خیلی زیاد باشد.
- کاپ قاعدگی: کاپها را هر روز پس از استفاده تمیز کنید. کاپهای قاعدگی را پس از اتمام قاعدگی با شستشوی کامل و سپس قرار دادن آنها در آب جوش به مدت یک تا دو دقیقه ضد عفونی کنید.
- لباس زیر دوره ای: اکثر لباس های زیر دوره ای قابل استفاده مجدد به شرط شست و شوی اصولی و تمیز هستند. دستورالعمل های محصول را در مورد بهترین روش تمیز کردن دنبال کنید.
این اقدامات بهداشتی می تواند به شما کمک کند در طول قاعدگی سالم و راحت بمانید:
- لباسهای سبک و قابل تنفس (مانند لباسهای زیر نخی) بپوشید. پارچه های تنگ میتوانند رطوبت و گرما را به دام بیندازند و به میکروبها اجازه رشد دهند.
- محصولات قاعدگی خود را به طور منظم تغییر دهید. رطوبت به دام افتاده بستری برای رشد باکتریها و قارچ ها فراهم می کند. پوشیدن پد یا لباس زیر پریود به مدت طولانی میتواند منجر به راش یا عفونت شود.
- ناحیه تناسلی خود را تمیز نگه دارید. هر روز قسمت بیرونی واژن و پایین آن را بشویید. هنگامی که به دستشویی میروید، از جلوی بدن به سمت عقب پاک کنید، نه برعکس. فقط از آب برای شستشوی واژن خود استفاده کنید. واژن یک اندام خود تمیز شونده است. تغییر تعادل pH طبیعی واژن با شستن یا استفاده از مواد شیمیایی برای پاکسازی واژن می تواند مضر باشد و ممکن است باعث عفونت واژن مانند عفونت مخمری یا واژینوز باکتریایی شود.
- از دستمال توالت، تامپون یا پدهای بدون عطر استفاده کنید. محصولات بهداشتی معطر می توانند پوست را تحریک کرده و بر تعادل طبیعی pH شما تأثیر بگذارند.
- مایعات کافی بنوشید. این میتواند به شستشوی مجاری ادراری شما کمک کند و از عفونتهایی مانند عفونتهای مخمری جلوگیری کند.
- قاعدگی خود را پیگیری و نظارت کنید. چرخه قاعدگی شما یک نشانگر ارزشمند برای سلامت کلی شما است. پریودهای نامنظم می تواند نشانه بیماری هایی مانند دیابت، مشکلات تیروئید و بیماری سلیاک باشد. شما میتوانید قاعدگی خود را در یک تقویم یا با برنامه ای روی گوشی خود که برای این منظور طراحی شده است، ردیابی کنید.
- برای معاینه سالانه خود به یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی مراجعه کنید. معاینه سالانه سلامتی یک چک آپ کامل است که شامل تست پاپ اسمیر، معاینه لگن و معاینه پستان میشود. این معاینات برای سلامت باروری ضروری هستند زیرا میتوانند علائم اولیه سرطان یا سایر مشکلات سلامتی را مشاهده کنند.